حکومت افغانستان می‌گوید از نزدیک به یک‌صد هزار بی‌جا شدۀ داخلی یازده ولایت این کشور، فقط سی ویک درصد شان به خانه‌های شان برگشته اند.
در افغانستان هفت‌صدوشصت هزار بی‌جا شدۀ داخلی و عودت‌کننده وجود دارد که چهارصد تن آنان بی‌جا شدۀ داخلی و ۳۶۰ هزارشان عودت کننده از کشورهای خارجی اند. این در حالیست که ۵۶ درصد از این بی‌جا شدگان داخلی را اطفال تشکیل می‌دهد.
بی‌جا شدگان تنها یازده ولایت افغانستان شامل کندز، فراه، هلمند، ارزگان، ننگرهار، فاریاب، غزنی، سرپل، پکتیا، بغلان و بادغیس که در دوماه اخیر جنگ های شدید را گواه بوده اند، به ۹۵۵۷۵ تن می رسد.
برگشت بیجاشدن به محلات شان
حکومت افغانستان می‌گوید در ۱۵ روز اخیر ۳۱ درصد بی جاشدگان این یازده ولایت به مکان های اصلی زندگی شان برگشت کرده اند، اما ۶۹ درصد این بی‌جا شدگان که ۶۶۱۱۹ نفر می‌شوند هنوز به مکان های اصلی بودوباش شان برنگشته اند.
هارون چخانسوری سخنگوی ریاست جمهوری افغانستان گفت کمیته های مشخص در ولایات کشور برای بیجاشدگان داخلی فعالیت می‌کنند"یک میکانیزم هماهنگ شده ومؤثر ایجاد گردیده که در تمام ولایات کمتیه‌های ضد حوادث و اضطرار تحت ریاست والیان و تیم‌های مشخص سروی کار می‌کنند".
آقای چخانسوری افزود که حکومت افغانستان پس از جابجایی بی‌جا شده‌ها برای آنان بسته های کمکی درنظر دارد. به گفتۀ آقای چخانسوری در مرحلۀ سوم پس از جابجایی، بی‌جاشده‌ها و کمک بسته‌ها، حکومت افغانستان برای یازده ولایت ذکر شده پروژه‌های انکشافی در نظر دارد که با هماهنگی جامعۀ مدنی، علمای دینی ولایت، ادارات ملکی و شاروالی ها تطبیق خواهد شد:"کمیتۀ ملی ضد حوادث با هماهنگی مکمل همراه ادارات کار نموده، معلومات را از ولایات و ادارات جمع نموده و به شورای امنیت می فرستد. شورای امنیت ملی مرکز هماهنگی کمک‌ها است. تمام ارقام و اعداد جمع می‌شود تا ما بفهمیم چه تعداد، به چگونه و کدام بسته‌های کمکی نیاز دارند. بسته‌های کمکی عبارت از مواد خوراکی، غیرخوراکی، البسه و وسایل زمستانی است".
مجروحین وخانواده های شهدا
حکومت افغانستان هم‌چنان برای مجروحین و خانواده های شهدای یازده ولایت کشور که اخیرأ شاهد جنگ‌های شدید بودند، ۱۹۳،۵ میلیون افغانی کمک کرده است.
در همین حال وزارت امور مهاجرین و عودت‌کنندگان افغانستان تفاهم نامه یی را به منظور کمک به عودت‌کنندگان و بی‌جا شده های داخلی با سازمان پروگرام غذایی جهان امضا کرد. به گفتۀ مقام‌های وزارت امور مهاجرین و عودت‌کنندگان از کمک های پروگرام غذایی جهان برای تأمین شفافیت برای ثبت بیجاشدگان و عودت‌کنندگان از سیستم بایومتریک استفاده می‌شود.
اما فعالان حقوق بشر وضعیت بیجاشدگان داخلی و عودت‌کنندگان را نگران کننده می‌دانند.
نعیم نظری رئیس شبکۀ جامعه مدنی و حقوق بشر به صدای امریکا گفت حکومت افغانستان در برابر بیجاشدگان و عودت‌کنندگان مسؤولانه برخورد نکرده است. آقای نظری با توجه به سردشدن هوا هوشدار داد که اگر حکومت افغانستان برنامه‌های قابل قبول برای بی‌جا شدگان داخلی در نظر نگیرد شاهد فاجعه خواهد بود"نهادهایی که در این راستا کار می‌کنند دولت افغانستان در مشورۀ بسیار نزدیک با جامعه مدنی افغانستان باید برنامه‌هایی را شکل دهد که قابلیت اجرا را داشته باشد. تا اکنون آنچه را که ما از حمایت‌های دولت افغانستان از بی‌جا شده‌های داخلی شاهد بودیم و در رسانه ها بازتاب یافته، به هیچ وجه نمی تواند نیازمندی‌های بی‌جا شده‌های داخلی را مرفوع بسازد".
تعداد زیاد بیجاشدگان داخلی و عودت‌کنندگان به یکی از معضله‌های جدی به حکومت افغانستان مبدل شده است. بی‌جا شدگان داخلی به دلیل دوامدار بودن جنگ در مناطق شان و فقر نمی‌توانند به محل های اصلی بودوباش شان برگردند.
گزارش: صمصامه سیرت
ویراستار: احد عزیززاده