کمیشنری عالی ملل متحد در امور پناهندگان با نشر گزارشی گفته است که شمار افغان‌هایی که جبراً آواره شده اند به بیش از ده میلیون نفر رسیده است.
بر اساس این گزارش که روز پنجشنبه ۱۲ جون نشر شد، شمار کسانیکه در سرتاسر جهان جبراً از محلات اصلی شان بیجا شده اند به بیش از ۱۲۲ میلیون نفر رسیده است.
در این گزارش آمده است که شمار بیجاشدگان داخلی در جهان با نه درصد افزایش در مقایسه با سال گذشته، اکنون به ۷۳ میلیون نفر رسیده است.
سودان با ۱۴ میلیون، سوریه با ۱۳.۵ میلیون، افغانستان با ۱۰.۳ میلیون و اوکراین با ۸.۸ میلیون جمعیت آواره، از رهگذر شمار آوارگان، به ترتیب در رده‌های نخست تا چهارم قرار دارند.
پیش از این سازمان ملل متحد گزارش داده بود که کم و بیش از هشت میلیون شهروند افغانستان به بیرون از آن کشور، عمدتاً ایران و پاکستان، مهاجر و آواره بوده و کم از کم سه میلیون نفر دیگر نیز در داخل افغانستان بیجا شده اند.
وضعیت بی‌ثبات امنیتی، مشکلات اقتصادی، آفات طبیعی به شمول خشک‌سالی از عوامل عمده‌ای خوانده شده است که منجر به آواره شدن شهروندان افغانستان در داخل و خارج از آن کشور شده است.
بر اساس آمار ملل متحد ۳.۵ میلیون مهاجر افغان در ایران و ۱.۶ میلیون مهاجر دیگر در پاکستان ثبت و راجستر شده اند. با اینحال، میلیون‌ها مهاجر دیگر افغان در این دو کشور بدون مدارک اقامت و ثبت و راجستر شدن به سر می‌برند.
مقام‌های ایرانی می‌گویند که بیش از شش میلیون شهروند افغان، به شمول دارندگان مدارک قانونی اقامت و مهاجران فاقد مدرک، در آن کشور اقامت دارند. پاکستان نیز شمار افغان‌های مهاجر در آن کشور را ۳.۷ میلیون نفر گفته است.
گزارش کمیشنری عالی ملل متحد در امور پناهندگان در حالی نشر می‌شود که اخراج مهاجران افغان از ایران و پاکستان افزایش یافته است. این ادارۀ ملل متحد گفته است که با توقف جنگ در افغانستان، کشورهایی که میزبان شمار زیاد مهاجران و پناهجویان افغان اند، اقدام به بیرون راندن آنان کرده اند.
کمیشنری عالی ملل متحد در امور پناهندگان ابراز نگرانی کرده است که اخراج مهاجران افغان، با توجه به شرایط "بی‌ثبات سیاسی و امنیتی" در افغانستان، برخی گروه‌های مهاجران افغان را در معرض خطر قرار می‌دهد.
در سال ۲۰۲۱، پس به قدرت رسیدن مجدد طالبان، میلیون‌ها افغان به شمول نظامیان و کارمندان حکومت پیشین، فعالان مدنی و سیاسی و خبرنگاران از افغانستان بیرون شدند و اکثریت آنان در ایران و پاکستان، پناه گزین شدند که به باور نهادهای مدافع حقوق بشر، برگشت اجباری به افغانستان، آنان را در معرض خطر انتقامجویی طالبان قرار خواهد داد.