وزارت تحصیلات عالی حکومت طالبان، گزارشهای مربوط به موافقت مشروط این گروه با اعطای بورسهای تحصیلی برای زنان و دختران افغان در دانشگاههای پاکستان را تکذیب کرده و آن را بیاساس خوانده است.
حافظ ضیاالله هاشمی، سخنگوی وزارت تحصیلات عالی حکومت طالبان، روز دوشنبه، ۲۷ جنوری (هشتم دلو) با نشر اعلامیهای در شبکه اجتماعی ایکس، گزارشهای مربوط به توافق مشروط با پاکستان برای اعطای بورسهای تحصیلی به دختران افغان را رد کرد.
در اعلامیه آمده است: "در روزهای اخیر گزارشهایی نشر شده است مبنی بر اینکه امارت اسلامی افغانستان (حکومت طالبان) با پاکستان در مورد بورسهای تحصیلی دختران افغانستان به گونۀ مشروط توافق کرده است. وزارت تحصیلات عالی این خبر را کاملاً رد کرده و تاکید دارد که هیچگونه توافقی با پاکستان یا سایر کشورها در زمینه بورسهای تحصیلی دختران وجود ندارد."
این اظهارات در حالی صورت میگیرد، که روز شنبه، ۲۵ جنوری (۶ دلو) مقامات پاکستانی اعلام کرده بودند که مقامات حکومت طالبان در افغانستان توافق کرده اند تا دختران افغان تحصیلات عالی شان را در پاکستان ادامه بدهند، مشروط بر اینکه به محرم مرد آنان ویزهٔ پاکستان داده شود تا آنان را همراهی کنند.
این در حالی است که اخیراً دولت پاکستان اعلام کرده است که در مرحله سوم بورسهای تحصیلی "علامه اقبال" ؛ طی سه سال آینده ۴۵۰۰ بورس به محصلین افغان برای تحصیل در دانشگاههای این کشور اختصاص خواهد داد. به گفته محمد صادق، نماینده ویژه پاکستان در امور افغانستان، ۳۳ درصد از این بورسها ویژه دختران افغان در نظر گرفته شده است.
امتحان این بورسها روزهای شنبه و یکشنبه به صورت حضوری در شهر کویته مرکز ایالت بلوچستان و شهر پشاور مرکز ایالت خیبرپشتونخوا برگزار شد. همچنین گفته شده است که آزمون این بورسها به صورت آنلاین نیز اخذ خواهد شد.
به گفته محمد صادق، بیش از ۲۰ هزار دانشجو برای شرکت در این امتحان ثبتنام کردهاند که از این تعداد ۵۹۴۶ محصل در مقطع ماستری و ۶۱۶ محصل دیگر، از جمله دختران، برای تحصیلات طبی درخواست داده اند.
مقامات پاکستانی تاکید کرده اند که تعدادی از پذیرفتهشدگان در این برنامۀ تحصیلی، در رشتههای طب، انجنیری و زراعت تحصیل خواهند کرد.
پاکستان در سالهای قبل به هزاران محصل افغان بورسهای تحصیلی فراهم میکرد و همه مصارف آنها را بر عهده میگرفت. اما پس از آنکه طالبان در اگست ۲۰۲۱ بار دیگر بر افغانستان مسلط شدند و تحصیل دختران پس از صنف ششم را ممنوع کردند، برنامه بورس تحصیلی برای محصلان دختر متوقف شد. طالبان همچنین زنان افغان را از سفر یا پرواز بدون محرم منع کرده اند.
در بیش از سه سال اخیر، حکومت طالبان نه تنها تحصیل دختران را در مقاطع بالاتر از صنوف ابتدایی ممنوع کرده اند، بلکه از ۲۴ دسمبر ۲۰۲۲ به اینسو مانع ادامۀ تحصیل زنان در دانشگاهها و موسسات تحصیلات نیز عالی شده اند.
همچنین، این گروه مانع سفر تعدادی از دختران افغان شده اند که سال گذشته قصد داشتند برای ادامه تحصیل به امارات متحده عرب بروند. اما با وجود آن، برخی از این دختران توانستند به امارات سفر کرده و تحصیلات خود را آغاز کنند.
دولت پاکستان تا کنون به اظهارات وزارت تحصیلات عالی حکومت طالبان واکنش نشان نداده است.
این اظهارات در حالی مطرح میشود که ماه گذشته کنفرانس دو روزهٔ "آموزش دختران در جوامع اسلامی" به میزبانی پاکستان با اشتراک ۱۵۰ نماینده از ۴۴ کشور و سازمان بینالمللی به شمول مفتیها، عالمان دینی و امامان شناخته شده، با تاکید بر اهمیت و فرضیت آموزش دختران پایان یافت.
در اعلامیهٔ پایانی این کنفرانس گفته شده بود: "تاکید میشود که آموزش دختران نه تنها یک وجیبهٔ دینی بلکه یک نیاز مبرم اجتماعی است. این یک حق بنیادی است که توسط قوانین الهی حفظ شده، توسط آموزشهای اسلامی مکلف ساخته شده، توسط منشورهای بینالمللی تقویت شده و در قوانین اساسی ملی به خوبی مسجل شده است."
هرچند در این اعلامیه از کشور مشخصی نام برده نشده است، متن آن بیشتر تصویر وضعیت زنان در افغانستان را مجسم میکند که بر اساس مقررات سختگیرانهٔ طالبان از آموزش به سویهٔ بالاتر از صنف ششم، کار در ادارات دولتی و غیر دولتی و سایر فعالیتها چون رفتن به پارکهای تفریحی، کلبهای ورزشی، حمامهای عمومی، آرایشگاهها و سیر و سفر بدون محرم شرعی محروم شده اند.
گروه